Người thừa cân béo phì có tình trạng mỡ thừa tích tụ quá mức và gây hại đến sức khỏe. Như vậy, bệnh béo phì sẽ thể hiện rõ ở cân nặng cơ thể so với trọng lượng tiêu chuẩn dựa trên chiều cao của người có sức khỏe tốt.
Điều này không có nghĩa là người bình thường không có tích tụ mỡ thừa mà trong cơ thể luôn có lượng mỡ nhất định để cơ thể dùng khi cần thiết. Mỡ có thể chuyển hóa thành năng lượng cho vận động của các cơ quan trong cơ thể, có khả năng giữ nhiệt và bảo vệ các vùng khỏi chấn động. Song khi lượng mỡ tích tụ này quá lớn, nó lại cản trở hoạt động của các cơ quan.
Chỉ số cân nặng BMI được sử dụng để phân loại bệnh thừa cân béo phì. Công thức tính chỉ số khối cơ thể này dễ dàng và đánh giá chính xác lượng mỡ trên cơ thể.
Chỉ số BMI = Cân nặng cơ thể / (Chiều cao x chiều cao) = kg/m2.
Cũng theo phân loại của tổ chức Y tế thế giới WHO, người bình thường trưởng thành có cân nặng vượt quá tiêu chuẩn như sau:
· BMI từ 25 đến dưới 30: thừa cân.
· BMI từ 30 trở lên: Béo phì.
Người béo phì thường tích mỡ thừa ở những bộ phận sau của cơ thể đầu tiên: bụng, eo, đùi, ngực, … Người béo phì ở mức cao mỡ sẽ tích tụ trên cả cơ thể.
Nguyên nhân dẫn đến thừa cân béo phì
https://vienthammykorea.vn/beo-phi/
Thừa cân béo phì chủ yếu do sự không ổn định giữa năng lượng nạp vào và năng lượng tiêu thụ.
Nguyên nhân gây ra béo phì thừa cân là do:
· Sự mất cân bằng giữa năng lượng ăn vào và năng lượng tiêu thụ. Phần lớn năng lượng ăn vào vượt qua nhu cầu năng lượng của cơ thể, vậy nên năng lượng bị dư thừa và được chuyển thành mỡ tích tụ trong các tổ chức, cơ quan.
· Yếu tố di truyền: Có những người có một số gen trong các nhóm gen như nhóm gen kích thích ăn ngon miệng, nhóm gen liên quan đến tiêu hao năng lượng, nhóm gen điều hoà chuyển hoá, nhóm gen dẫn đến sự khác biệt và tế bào mỡ phát triển. Trong gia đình nếu cha hay mẹ hoặc thậm chí là cả hai đều béo phì thì khả năng con cái bị thừa cân sẽ rất cao. Nhiều người bị béo phì thừa cân do khả năng di truyền có tốc độ trao đổi chất chậm chạp, cải thiện khó.
· Sụn tuyến giáp: là tình trạng tuyến giáp không sản xuất đủ các hormone cần thiết cho cơ thể. Sự giảm hormone làm cho quá trình trao đổi chất bị ngưng lại, cùng nghĩa với lượng chất béo không được đốt cháy, là nguyên nhân gây tăng cân.
· Khó ngủ: Theo nghiên cứu nếu bạn hay bị thiếu ngủ 30 phút mỗi ngày sẽ gia tăng nguy cơ thừa cân, béo phì lên tới 17%. Khi bạn không ngủ đủ, lượng ghrelin sẽ nâng lên làm bạn thường xuyên cảm thấy đói, thèm đồ ăn có nhiều đường. Lâu dần sẽ dẫn đến sự thèm ăn mất kiểm soát, là nguyên nhân gây thừa cân, béo phì.
Người gặp khả năng cao bị thừa cân béo phì gồm có:
· Người có thói quen hay sử dụng thức ăn nhanh, thức ăn giàu năng lượng, ăn nhiều chất béo, đồ ăn chiên, rán, ăn ít rau, uống nhiều nước ngọt, bia rượu ...
· Môi trường làm việc văn phòng tĩnh tại, ít vận động hoặc lười tập luyện cũng là nguyên nhân của béo phì.
· Những người hoạt động thể lực thường ăn thức ăn giàu năng lượng, khi họ thay đổi lối sống, hoạt động giảm đi nhưng vẫn giữ thói quen ăn nhiều cho nên bị béo phì.
Một vài thói quen ăn uống dẫn đến béo phì
1. Ăn hai bữa một ngày
Chế độ ăn kiêng phổ biến nhất cho người béo phì là hai bữa một ngày. Một vài người có cuộc sống bận bịu và khi đói mới ăn, cũng có nhiều người không có thời gian để ăn sáng, và họ luôn thấy rằng cực đói trước bữa trưa.
Những người ăn không nhiều một bữa có nhiều khả năng cân nặng bị tăng vì họ có cảm giác nhanh đói trong bữa ăn. Họ thích ăn nhiều thức ăn có hàm lượng calo tăng như mì, bánh hấp, cơm và thức ăn ngọt để thỏa mãn mong muốn calo của não bộ khiến hàm lượng đường trong máu tăng nhanh.
Vậy nên, để kiểm soát việc bổ sung vào cơ thể những thực phẩm nhiều calo và hạn chế được cân nặng, chúng ta nên chia nhỏ lượng calo đưa vào cơ thể mỗi ngày thành 3 lần để tránh tình trạng quá đói.
2. Không ăn sáng
Nhiều người nghĩ rằng, nhịn ăn sẽ giảm được béo, hoặc đôi khi do quá bận, không kịp ăn sáng, rồi ăn bữa snags và bữa trưa cùng nhau. Thực tế thì ngược lại, việc không ăn sáng, sẽ mau chóng để cơ thể bổ sung năng lượng vào thời điểm khác, như làm ta ăn trưa hoặc tối nhiều hơn, ăn vặt nhiều hơn… để bù lại phần năng lượng đã mất, dẫn đến làm tăng cân một cách không mong muốn. Không ăn sáng còn không tốt cho dạ dày và tuổi thọ bị giảm.
3. Ăn tối quá muộn
Thói quen ăn uống gây béo phì phổ biến thứ hai là ăn quá khuya, thường gặp ở những người làm việc quá giờ và ca đêm. Do ăn đêm, ít vận động, trao đổi chất chậm dẫn tới lượng calo này ăn vào sẽ tích tụ dần trong cơ thể tạo thành mỡ.
Nếu không thể thay đổi thời gian ăn uống vì nguyên nhân công việc, có thể đem theo hộp cơm hay mang theo một số đồ ăn tiện lợi ở văn phòng để không bị ăn quá muộn. Nếu đã hơn 9 giờ tối, hãy lựa chọn một số đồ ăn ít calo, chẳng hạn như súp hay rau.
4. Thói quen ăn hai thực phẩm nhiều calo
Những người béo phì thường không thích chọn rau và thực phẩm giàu protein, mà nạp vào bữa ăn của họ nhiều thực phẩm có nhiều tinh bột hơn, chẳng hạn như cơm với bánh mì, mì ramen và cơm rang, mì udon với cơm… dẫn tới lượng calo bổ sung vào cơ thể vượt quá mức cần thiết.
Vậy nên, để hạn chế thừa cân béo phì, 1 số người hay ăn hai thực phẩm nên ăn nhiều rau hơn, ăn rau trước rồi mới ăn, để rau mang lại cảm giác no cố định và giảm ăn các thực phẩm chủ yếu giàu tinh bột.
5. Chỉ ăn các thực phẩm chủ yếu giàu tinh bột
Có tác động đến sự tăng cân hơn việc ăn hai loại thực phẩm chính là chỉ ăn những loại thực phẩm chủ yếu. Như chỉ ăn một loại thực phẩm như mì ống, mì ramen và cơm rang trong hai bữa một ngày. Chỉ ăn các thực phẩm chủ yếu giàu tinh bột sẽ có sự dao động lớn về mức đường trong máu và nhanh bị đói.
Thời điểm này cơ thể sẽ tăng thêm nhu cầu ăn vặt giữa các bữa chính. Chủ yếu là mì, cơm rang và các món ăn khác thường dùng nhiều dầu mỡ và gia vị nên nhanh dẫn đến tăng cân. Cách ăn này cũng có thể dẫn đến mất cân bằng dinh dưỡng và chuyển hóa kém.
Vậy nên, một bữa ăn khoa học nên ăn hai hay 3 món, không những có rau mà chất đạm được cung cấp đủ.
Điều này không có nghĩa là người bình thường không có tích tụ mỡ thừa mà trong cơ thể luôn có lượng mỡ nhất định để cơ thể dùng khi cần thiết. Mỡ có thể chuyển hóa thành năng lượng cho vận động của các cơ quan trong cơ thể, có khả năng giữ nhiệt và bảo vệ các vùng khỏi chấn động. Song khi lượng mỡ tích tụ này quá lớn, nó lại cản trở hoạt động của các cơ quan.
Chỉ số cân nặng BMI được sử dụng để phân loại bệnh thừa cân béo phì. Công thức tính chỉ số khối cơ thể này dễ dàng và đánh giá chính xác lượng mỡ trên cơ thể.
Chỉ số BMI = Cân nặng cơ thể / (Chiều cao x chiều cao) = kg/m2.
Cũng theo phân loại của tổ chức Y tế thế giới WHO, người bình thường trưởng thành có cân nặng vượt quá tiêu chuẩn như sau:
· BMI từ 25 đến dưới 30: thừa cân.
· BMI từ 30 trở lên: Béo phì.
Người béo phì thường tích mỡ thừa ở những bộ phận sau của cơ thể đầu tiên: bụng, eo, đùi, ngực, … Người béo phì ở mức cao mỡ sẽ tích tụ trên cả cơ thể.
Nguyên nhân dẫn đến thừa cân béo phì
https://vienthammykorea.vn/beo-phi/
Thừa cân béo phì chủ yếu do sự không ổn định giữa năng lượng nạp vào và năng lượng tiêu thụ.
Nguyên nhân gây ra béo phì thừa cân là do:
· Sự mất cân bằng giữa năng lượng ăn vào và năng lượng tiêu thụ. Phần lớn năng lượng ăn vào vượt qua nhu cầu năng lượng của cơ thể, vậy nên năng lượng bị dư thừa và được chuyển thành mỡ tích tụ trong các tổ chức, cơ quan.
· Yếu tố di truyền: Có những người có một số gen trong các nhóm gen như nhóm gen kích thích ăn ngon miệng, nhóm gen liên quan đến tiêu hao năng lượng, nhóm gen điều hoà chuyển hoá, nhóm gen dẫn đến sự khác biệt và tế bào mỡ phát triển. Trong gia đình nếu cha hay mẹ hoặc thậm chí là cả hai đều béo phì thì khả năng con cái bị thừa cân sẽ rất cao. Nhiều người bị béo phì thừa cân do khả năng di truyền có tốc độ trao đổi chất chậm chạp, cải thiện khó.
· Sụn tuyến giáp: là tình trạng tuyến giáp không sản xuất đủ các hormone cần thiết cho cơ thể. Sự giảm hormone làm cho quá trình trao đổi chất bị ngưng lại, cùng nghĩa với lượng chất béo không được đốt cháy, là nguyên nhân gây tăng cân.
· Khó ngủ: Theo nghiên cứu nếu bạn hay bị thiếu ngủ 30 phút mỗi ngày sẽ gia tăng nguy cơ thừa cân, béo phì lên tới 17%. Khi bạn không ngủ đủ, lượng ghrelin sẽ nâng lên làm bạn thường xuyên cảm thấy đói, thèm đồ ăn có nhiều đường. Lâu dần sẽ dẫn đến sự thèm ăn mất kiểm soát, là nguyên nhân gây thừa cân, béo phì.
Người gặp khả năng cao bị thừa cân béo phì gồm có:
· Người có thói quen hay sử dụng thức ăn nhanh, thức ăn giàu năng lượng, ăn nhiều chất béo, đồ ăn chiên, rán, ăn ít rau, uống nhiều nước ngọt, bia rượu ...
· Môi trường làm việc văn phòng tĩnh tại, ít vận động hoặc lười tập luyện cũng là nguyên nhân của béo phì.
· Những người hoạt động thể lực thường ăn thức ăn giàu năng lượng, khi họ thay đổi lối sống, hoạt động giảm đi nhưng vẫn giữ thói quen ăn nhiều cho nên bị béo phì.
Một vài thói quen ăn uống dẫn đến béo phì
1. Ăn hai bữa một ngày
Chế độ ăn kiêng phổ biến nhất cho người béo phì là hai bữa một ngày. Một vài người có cuộc sống bận bịu và khi đói mới ăn, cũng có nhiều người không có thời gian để ăn sáng, và họ luôn thấy rằng cực đói trước bữa trưa.
Những người ăn không nhiều một bữa có nhiều khả năng cân nặng bị tăng vì họ có cảm giác nhanh đói trong bữa ăn. Họ thích ăn nhiều thức ăn có hàm lượng calo tăng như mì, bánh hấp, cơm và thức ăn ngọt để thỏa mãn mong muốn calo của não bộ khiến hàm lượng đường trong máu tăng nhanh.
Vậy nên, để kiểm soát việc bổ sung vào cơ thể những thực phẩm nhiều calo và hạn chế được cân nặng, chúng ta nên chia nhỏ lượng calo đưa vào cơ thể mỗi ngày thành 3 lần để tránh tình trạng quá đói.
2. Không ăn sáng
Nhiều người nghĩ rằng, nhịn ăn sẽ giảm được béo, hoặc đôi khi do quá bận, không kịp ăn sáng, rồi ăn bữa snags và bữa trưa cùng nhau. Thực tế thì ngược lại, việc không ăn sáng, sẽ mau chóng để cơ thể bổ sung năng lượng vào thời điểm khác, như làm ta ăn trưa hoặc tối nhiều hơn, ăn vặt nhiều hơn… để bù lại phần năng lượng đã mất, dẫn đến làm tăng cân một cách không mong muốn. Không ăn sáng còn không tốt cho dạ dày và tuổi thọ bị giảm.
3. Ăn tối quá muộn
Thói quen ăn uống gây béo phì phổ biến thứ hai là ăn quá khuya, thường gặp ở những người làm việc quá giờ và ca đêm. Do ăn đêm, ít vận động, trao đổi chất chậm dẫn tới lượng calo này ăn vào sẽ tích tụ dần trong cơ thể tạo thành mỡ.
Nếu không thể thay đổi thời gian ăn uống vì nguyên nhân công việc, có thể đem theo hộp cơm hay mang theo một số đồ ăn tiện lợi ở văn phòng để không bị ăn quá muộn. Nếu đã hơn 9 giờ tối, hãy lựa chọn một số đồ ăn ít calo, chẳng hạn như súp hay rau.
4. Thói quen ăn hai thực phẩm nhiều calo
Những người béo phì thường không thích chọn rau và thực phẩm giàu protein, mà nạp vào bữa ăn của họ nhiều thực phẩm có nhiều tinh bột hơn, chẳng hạn như cơm với bánh mì, mì ramen và cơm rang, mì udon với cơm… dẫn tới lượng calo bổ sung vào cơ thể vượt quá mức cần thiết.
Vậy nên, để hạn chế thừa cân béo phì, 1 số người hay ăn hai thực phẩm nên ăn nhiều rau hơn, ăn rau trước rồi mới ăn, để rau mang lại cảm giác no cố định và giảm ăn các thực phẩm chủ yếu giàu tinh bột.
5. Chỉ ăn các thực phẩm chủ yếu giàu tinh bột
Có tác động đến sự tăng cân hơn việc ăn hai loại thực phẩm chính là chỉ ăn những loại thực phẩm chủ yếu. Như chỉ ăn một loại thực phẩm như mì ống, mì ramen và cơm rang trong hai bữa một ngày. Chỉ ăn các thực phẩm chủ yếu giàu tinh bột sẽ có sự dao động lớn về mức đường trong máu và nhanh bị đói.
Thời điểm này cơ thể sẽ tăng thêm nhu cầu ăn vặt giữa các bữa chính. Chủ yếu là mì, cơm rang và các món ăn khác thường dùng nhiều dầu mỡ và gia vị nên nhanh dẫn đến tăng cân. Cách ăn này cũng có thể dẫn đến mất cân bằng dinh dưỡng và chuyển hóa kém.
Vậy nên, một bữa ăn khoa học nên ăn hai hay 3 món, không những có rau mà chất đạm được cung cấp đủ.
